Begripsbepaling:
Braken is het uitdrijven van de maaginhoud door een krachtig en gecoördineerd samentrekken van de spieren van de buikwand en het
diafragma. Meestal voorafgegaan door misselijkheid en kokhalzen.
De aan- of afwezigheid van andere symptomen (b.v. koorts, diarree,pijn, peristaltiek, neurologische symptomen) is belangrijk om de ernst
van het braken in te schatten. Er is altijd gevaar voor uitdroging bij aanhoudend braken vooral in combinatie met diarree.
Observaties en beschrijving situatie:
Hoe lang en hoe vaak braakt cliënt?
Hoe ziet het braaksel eruit? (voedselresten, helder vocht, gal, bloed,darminhoud)
Wat heeft cliënt gegeten?
Is cliënt bij bewustzijn / aanspreekbaar?
Is het braken begonnen na een trauma? (m.n. na val met schedeltrauma)
Heeft cliënt andere klachten? (buikpijn, pijn op de borst, duizelig,hoofdpijn, obstipatie)
Wanneer heeft cliënt voor het laatst geplast / ontlasting gehad?
Is er sprake van diarree?
Is cliënt diabeet?
Is cliënt recentelijk begonnen met nieuwe medicatie? (m.n. antibiotica?)
Gebruikt cliënt sondevoeding?
Is er sprake van alcohol- / drugsgebruik?
Zijn er meerdere cliënten met deze klachten?
Triagecriteria
bewustzijnsverlies |
pijn op de borst |
bloed braken |
aanhoudend braken ondanks eenmalige toediening anti-braakmiddel bij projectiel braken (plotseling, heftig braken zonder voorafgaande misselijkheid) |
suf of dehydratie |
optreden van deze klachten bij meerdere cliënten en / of personeel tegelijkertijd (> 5) |
diabetes mellitus |
aanhoudende klachten van misselijkheid / braken |
algeheel ziek zijn |
Controles en acties:
Laat cliënt vaak (elke 5-10 minuten) kleine slokjes water drinken indien mogelijk.
Vocht- en voedingslijst aanleggen.
Meet bloeddruk, pols, temperatuur en bewustzijn.
Indien cliënt sondevoeding krijgt sondevoeding stoppen en overleg PVK / ANW-Hoofd
Indien sprake is van frequente incontinentie voor ontlasting (diarree) cliënt minstens 1 x per 2 uur verschonen en huidbeschermende maatregelen nemen.
Indien meerdere cliënten deze klachten hebben laten uitzoeken wat zij gegeten hebben.
Klachten bij meerdere cliënten (> 5 cliënten en /of personeel);cohortverpleging starten en goede hygiënemaatregelen treffen (handschoenen, schort, masker en goede handenhygiëne). PVK / ANWhoofd / arts inlichten.