Begripsbepaling:
Kortademigheid wordt gebruikt voor verscheidene klachten. De ernst bepaalt
de urgentie. Kortademigheid is een symptoom voor allerlei ziekten en / of
aandoeningen. Belangrijk is te weten wat men bedoelt met kortademigheid.
Een normale ademfrequentie is 15 x per minuut.
Observaties en beschrijving situatie:
Is cliënt bij bewustzijn?
Hoe is de ademhaling (zacht, kreunend, hoorbaar bij in- of uitademing, adequaat)? Heeft cliënt blauwe lippen, vingers, tenen of is gelaat rood of grauw? Kan cliënt platliggen, hele zinnen zeggen?
Wanneer zijn de klachten begonnen en was dit geleidelijk of acuut?
Hoe is het gedrag (rustig, onrustig, lijkt cliënt te stikken)?
Zijn er andere klachten: misselijkheid / braken, pijn met ademhalen, transpireren, duizelig, hoesten, plasproblemen, angst, oedeem enkels, hartkloppingen?
Is cliënt bekend met COPD / A stma, hartfalen of hyperventilatie, allergie?
Is cliënt gevallen?
Triagecriteria
|
bewusteloosheid |
|
hevige benauwdheid (ademfrequentie > 30 / min) die snel verergert |
|
blauwe verkleuring in het gezicht of extremiteiten |
|
pijn op de borst |
|
hoge koorts (temperatuur > 40° C) |
|
dreigende shock (dalende bloeddruk, stijgende pols) |
|
COPD / Astma niet reagerend op medicatie |
|
indien er sprake is van een trauma, verslikken, iets in de keel |
|
geleidelijke verslechtering (toename benauwdheid, toename koorts) |
|
toename onrust / verwardheid |
|
onvoldoende reactie op toegediende medicatie en toegepaste maatregelen |
|
evaluatie van medicatie en instellen op nieuwe of onderhoudsmedicatie |
|
in kaart brengen van aanleiding / oorzaak van hyperventilatie |
Controles en acties:
BIJ ANGST EN HYPERVENTILATIE
1. Stel de cliënt gerust en laat cliënt rustig ademen, 3 seconden in en 6 seconden uit.
2. Probeer samen met de cliënt het ademhalingspatroon onder controle te krijgen door mogelijk een ontspanningsoefening te doen of cliënt af te leiden met een bezigheid.
3. Informeer naar de oorzaak die de klachten mogelijk hebben uitgelokt.
4. Overleg bij aanhoudende angst met PVK / ANW hoofd.
NB: Blazen in een zakje is achterhaald en werkt niet! Zuurstof geven heeft bij hyperventilatie een averechts effect! ZUURSTOF GEVEN ALLÉÉN NA OVERLEG MET PVK/ANWHOOFD!!!