Begripsbepaling:
Epilepsie komt voor bij alle leeftijden. Epilepsie kan het gevolg zijn vaneen hersentumor, CVA, dementie, infectie of hersenletsel (aangeboren of verworven). Aanvallen kunnen diverse vormen aannemen, afhankelijk van de plaats van ontlading in de hersenen en van het aantal hersencellen dat hierbij betrokken is. Er worden twee hoofdgroepen onderscheiden:
- Partiële aanvallen: (plaatsgebonden) alleen een bepaald deel of bepaalde delen van de hersenen zijn hierbij betrokken. Het bewustzijn is soms nog intact, soms verminderd en soms helemaal afwezig.
- Gegeneraliseerde aanvallen: (niet-plaatsgebonden) hierbij zijn grote delen van de zenuwcellen van de rechter- en de linkerhersenhelft betrokken. Iemand met een dergelijke aanval is volledig buiten bewustzijn.
- Tonische fase: ledematen zijn stijf, ogen dicht, gelaat is cyanotisch en cliënt is volledig buiten bewustzijn en soms incontinent.
- Clonische fase: er zijn trekkingen van ledematen, hoofd en romp.
- Postictale fase: cliënt ligt stil, is niet aanspreekbaar en verliest speeksel. De heteroanamnese is erg belangrijk!
Observaties en beschrijving situatie:
Hoe laat is de aanval begonnen?
Is cliënt bij bewustzijn?
Loopt cliënt acuut gevaar door omgeving?
In welke fase bevindt zich de aanval? Hoe zit cliënt er nu bij?
Heeft cliënt trekkingen over het hele lichaam of doet een gedeelte van het lichaam mee?
Is cliënt bekend met epilepsie of is dit een nieuwe stoornis?
Heeft cliënt zo nodig medicatie (stesolid / rivotril) tegen een epileptische aanval?
Is cliënt diabeet?
Is er sprake van letsel ten gevolge van de (aan)val?
Triagecriteria
|
Is er sprake van letsel ten gevolge van de (aan)val? |
|
onvoldoende effect op interventiemedicatie |
|
Niet van toepassing |
|
Niet van toepassing |
Controles en acties:
Blijf bij de cliënt en roep collega of laat collega waarschuwen.
Houd de tijd bij gedurende de aanval (duur normale aanval niet langerdan 5 minuten).
Laat collega PVK / ANW hoofd bellen en zo nodig medicatie halen.
Voorkom letsel bij cliënt gedurende de aanval; neem beschermende maatregelen voor hoofd en ledematen.
Houdt schudkrampen niet tegen en laat cliënt liggen waar hij ligt mits geen gevaar voor zichzelf.
Stop niets tussen de tanden en probeer geen gebitsprothese te verwijderen tijdens een aanval.
Geef volgens voorschrift arts of in opdracht van PVK / ANW hoofd medicatie (b.v. rectiole stesolid 10 mg)
Houd de tijd bij nadat je interventie medicatie hebt gegeven (moet binnen 10 minuten effect hebben) evt. volgens afspraak nog een keer herhalen. Indien geen effect of onvoldoende effect dan direct PVK / ANW hoofd waarschuwen.
Geef geen drinken of eten tijdens en kort na de aanval.
Leg cliënt na de aanval op bed en laat hem uitrusten.
Voer na een insult de controles uit (bij diabeet inclusief bloedsuiker controle).