Begripsbepaling:
Een delier is een vrij plotseling optredende verwardheidstoestand die erg kan wisselen over de dag en de nacht. Belangrijkste symptomen zijn: wisselend bewustzijn, desoriëntatie, incoherent denken en hallucinaties. De meest voorkomende oorzaak van een delier is een infectie, medische ingreep cq ongeval of medicamenteus (antidepressiva, antiparkinsonmiddelen, anticholinergica, antiaritmica en prednison) of t.g.v. ontregeling chronische aandoening (cardiaal, respiratoir, metabool/endocrien, neurologisch).
Een delier kan in verschillende vormen voorkomen:
- Onrustig (hyperactief) met of zonder hallucinaties
- Apatisch (hypoactief)
- Gemengd
Vragen:
Heeft cliënt wisselend bewustzijn of aandachtsproblemen?
Is er sprake van onlogisch, incoherent denken of onsamenhangend spreken?
Is er sprake van geheugenstoornis?
Is de cliënt gedesoriënteerd in tijd plaats of persoon?
Is cliënt plukkerig? Zit cliënt telkens met de handen te friemelen?
Heeft de cliënt last van wanen en/of hallucinaties en zijn deze beangstigend of verontrustend?
Is er sprake van onrust of juist apathie?
Zijn er symptomen die op een infectie wijzen? (koorts, hoesten, dyspnoe, pijnlijke frequente mictie)
Is er recent een medicatiewijziging geweest?
Heeft cliënt recent een trauma of medische ingreep gehad?
Zijn er aanwijzingen voor urineretentie of obstipatie?
Is er sprake van alcohol, drugs of nicotine onttrekking?
Heeft cliënt slaaptekort, is er sprake van uitputting?
Kan er sprake zijn van onvoldoende vocht en voedingsintake?
Heeft de cliënt een visus- en/of gehoorprobleem?
Wat zijn de controles bloeddruk, pols, ademfrequentie, temperatuur, opindicatie glucose?
Triagecriteria
als cliënt erg onrustig is en dreigt zichzelf of anderen schade toe te brengen |
als cliënt erg onrustig is en dreigt zichzelf of anderen schade toe te brengen opdrachten uitvoeren, suïcidaal) |
als een bekende behandelde delier verandert of verergert |
koorts en algeheel ziek zijn |
verdenking onthoudingsdelier |
n.v.t. |
Advies:
Communicatie- en verzorgingsaspecten: herkenningspunten bieden; Klok, kalender, foto’s; Rustige, vertrouwde omgeving creëren: prikkeldosering; Continue kamerverlichting; Gebruik bril en gehoorapparaat; Begrip tonen voor angst; Niet meegaan in waanideeën; Voldoende vochtinname; Adequate voeding; Gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen alleen in overleg met arts.
Veiligheid: - bed en bedhekken in de laagste stand, - verwijder gevaarlijke voorwerpen, - frequente controle bij cliënt.
DOS-lijst (Delier Observation Scale) in laten vullen.