Begripsbepaling:
De huid is door een trauma afgescheurd van de onderlaag. Komt vooral voor bij ouderen met een dunne kwetsbare (atrofische) huid en bij cliënten die veel of langdurig corticosteroïden gebruiken. Een gering trauma, zoals het vastpakken of overtillen van de cliënt (wrijvings- en/of schuifkrachten), of het lostrekken van een kleefpleister, kan de huid al beschadigen. Skintears zijn pijnlijk en onesthetisch en variëren in oppervlakte, diepte, locatie en hoeveelheid weefselverlies.
Men onderscheidt 3 categorieën:
- I skin tear zonder weefselverlies
- II skin tear met gedeeltelijk weefselverlies
- III skin tear met volledig verlies van de huidflap
Vragen:
Is de bloeding te stelpen? Is er sprake van helderrood, spuitend bloed?
Wat is de oorzaak van de verwonding?
Is er sprake van ander letsel?
Kan de wond verontreinigd zijn? (bijtwonden, straatvuil, snijwonden etc.)
Kan de wond schoongemaakt worden?
Heeft cliënt een verminderde weerstand?
Gebruikt cliënt bloedverdunners?
Is cliënt gevaccineerd tegen tetanus?
Triagecriteria
niet te stelpen of spuitende bloeding |
vermoeden van ander letsel |
overleg tetanusvaccinatie |
n.v.t. |
Advies:
BIJ EEN ARTERIËLE BLOEDING MET SKIN TEAR:
1. Huidflap proberen terug te schuiven.
2. Alginaat (kaltostat) erover met 5 gazen (10- 10 cm).
3. Drukverband aanleggen.
.
CATEGORIE I SKIN TEAR ZONDER WEEFSELVERLIES
1. Spoel de wond met fysiologische oplossing. Goed laten drogen.
2. Ontsmet indien ontstaan in een vuil milieu.
3. Breng met behulp van pincet de huidflap op zijn oorspronkelijke plaats.
4. Lijm evt. huidflap maar indien dit niet mogelijk is: A) Plaats een siliconenverband (Mepitel) en verwijder pas na 5 dagen. B) Plaats een secundair verband om wondvocht te absorberen - verwissel dat zolang er wondexsudaat geproduceerd wordt. C) Fixeer met een licht compressieve zwachtel.
.
CATEGORIE II SKIN TEAR MET GEDEELTELIJK WEEFSTELVERLIES
1. Wondverzorging zoals bij categorie I.
2. Hierna afdekken met een schuimverband of leg Aquacel op de wond (over de wondranden) en dek af met een absorberend verband en fixeer met een zwachtel. Controleer volgende dag of Aquacel vastzit. Zo ja, niet meer verwijderen. Indien niet nieuwe laag Aquacel erop leggen.
3. Gevormde (Aquacel)korst 1 x dd insmeren met vaseline. Korst laat vanzelf los (14 dagen, max. 5 weken)
4. Indien korst ingedroogd is, mag korst nat worden (douchen).
.
CATEGORIE III SKIN TEAR MET VOLLEDIG VERLIES HUIDFLAP
1. Wond vergelijkbaar met schaafwond.
2. Afdekken met schuimverband of behandeling met Aquacel zoals Stadium II
3. Eerste dagen veel exsudaat; verband alleen vervangen bij verzadiging.
.
ALGEMEEN
Preventie bij dagelijkse zorg: Opletten bij aantrekken steunkousen, opletten tijdens transport (rolstoel), kortgeknipte nagels, geen juwelen, goede tiltechniek, bescherming broze huid: beschermende huidolie, lange mouwen/ kousen, zwachtels en geen kleefpleisters, been of elleboogbeschermers, beschermfilter (Cavilonspray) onder kleefpleisters indien gebruik nodig.